Girişimciliğin en önemli unsurlarından biri para. Bununla birlikte, kadınların kendi işini kurarken en zorlandıkları konu da yine para.
Genel olarak, kadınlar ticarete başlarken para konusunu pek ciddiye almıyorlar. Çünkü parayı değil onun sağlayacağı başarı ve özgürlüğü istiyorlar. Bununla birlikte en büyük engellerinin negatif inançları olduğunun farkında bile değiller. Sürekli nerede yanlış yaptıklarını düşünmekten tükenmiş hissediyorlar. Halbuki para konusunda inançlarını fark etseler kendilerini ve işlerinin geleceğini rahatlıkla ileri taşıyabilirler.
Zihin yapınız, parayla ilişkinizin istediğiniz gibi olmasında büyük öneme sahip. Bununla birlikte bu zihin yapısının oturması için bir süreç ve gözlem gerekli.
Tarihsel süreçlere bakıldığında, ticareti yapan ve dolayısıyla parayı yönetmeyi bilen, onun dilini konuşan, onunla yakın temas kuran ve onun üzerine söz söyleyen asırlar boyunca erkekler olduğu için, kadınların paraya yakınlığı ve geliştirdiği pozitif inançları ya çok yeni ya da hiç yok.
- Para ile saadet olmaz
- Çok laf yalansız, çok para haramsız olmaz
- Kirli para
- Para insanı yoldan çıkarır
- Para insanlarla açar ara
ve benzeri birçok toplumsal inanç cümlelerini siz de duymuşsunuzdur.
Bu cümleler ailede, okulda, toplumda hatta filmlerde ve romanlarda sıkça tekrarlanarak sizi farkına bile varmadan paraya karşı mesafeli yapar.
Çünkü beynin bir özelliği gereği, sık sık tekrarlanan cümleler doğru ya da yanlışlığına bakılmadan sisteminizde güven oluşturur ve güçlü bir inanç halini alır.
Bu inançlara sahip olarak girişimciliğe başladığınızda başarılı olmanız pek de mümkün olmaz. Çünkü bir tarafınız para kazanmak isterken diğer tarafınız paranın kötü olduğuna inanıyordur. Zihniniz ve duygularınız adım atmanızı engelleyecek yollar bulur.
Kadınların para konusunda en zorlandığı nokta ‘para talep etmek’.
İstediği fiyatı rahatlıkla söylemek, net olmak, para istemek çoğu kadına eziyet geliyor.
Para konuşamayan, konuşurken utanan, saygısızlık ettiğini düşünen, hanımefendiliğini bozacağına inan çok kadın var.
Bu sebeple girişimci olurken finans, satış vb. işleri başkalarına devrederek ilerlemek istiyorlar. Fakat bu işler başkasına devredilebilecek olsa bile, işin başındaki girişimcinin para konularında her zaman rahat ve temel bilgilere sahip olması önemli. Çünkü temelini anlamadığınız konuları yönetemezsiniz. Ayrıca iş her an var ve ekibiniz olmadığında sizin varlığınız çok önemli.
Para talep etme sadece girişimci olmak isteyen kadınlarda değil, kurumsal hayatta işe başlarken net ücret söyleyememe, maaş artışı isteyememe veya kadın olarak eşten, aileden hatta devletten yardım talebinde bile bulunamama gibi durumlarda da kendini gösteriyor.
Kadınlar para talep edince aciz, fazla talepkâr veya kıymet bilmez olacağına inanıyor.
Üstelik toplumda kadınların para kullanımı üzerine;
- Kadınlar çok para harcar
- Kadınlar para yönetemez
- Kadınlar ticaretten anlamaz
ve benzeri ön yargılar hâlâ var.
Bir taraftan da paranın anlatımı hep akademik çalışmalara bırakılmış. Halbuki akademik dünya bilimsel yönünü bilse de işin ticari yönünü, özellikle de paranın psikolojisini pek bilmiyor. Paranın psikolojisi okullarda öğreneceğimiz bir konu değil. Çünkü:
- Para sadece bir sayı DEĞİLDİR. Bu bir düşünme şeklidir. Bir zihniyet ve bir davranış biçimidir. Ancak girişimcilikte başarılı olmuş kişilerden, ticaretin ve paranın dilini anlayanlardan öğrenilebilir.
Para sahibi olmakla ilgili yanlış birçok söylem var. Mesela:
- “Para ile mutluluk olmaz” gibi. Aslında dikkat ederseniz bu tür söylemler paraya sahip olamayanların bir çeşit avuntusu.
Amerikalı gazeteci ve sosyal yardım savunucusu Sophie Irene; “Para mutluluk getirmeyebilir ama parasızlık da getirmez” diyerek aslında konuya farklı bir bakış açısı katmış.
Dünya üzerinde hem paraya sahip hem de mutlu, sağlıklı ve başarılı milyonlarca insan var. O zaman birine sahip olmanız diğerine de aynı anda sahip olamayacağınız anlamına gelmez.
Değinmeden geçemeyeceğim, önemli bir nokta da, bazen kadınlar para ile rahat olabiliyorken maalesef ‘çok para, zenginlik’ kavramlarıyla rahat değiller. Para çok olunca, hak etmediklerini, yanlış bir şey olduğunu veya insanların yargılayacağını düşünebiliyorlar. Ve bu inançlar onları ticarette büyük kazanmaktan alıkoyuyor. ‘Geçinecek kadar olsun yeter’ noktasında düşünmek takdir edersiniz ki büyük ticari atılımlarda bulunmayı asla sağlamaz.
Peki bu konularda ne yapmalı?
Öncelikle bilinmesi ve kabul edilmesi önemli bir konu var ki:
Para NÖTR’dür. İyiyi iyi, kötüyü kötü yapar.
Yani sizin onu kullanım niyetiniz ve tarzınız onun anlamını belirler. Parayı güçlü bir araç haline getirebilirsiniz. Böylece hem başarılı olabilir hem de girişiminizle insanlığa katkı sağlayabilirsiniz. Paranın sağladıklarıyla büyük resminize nasıl değer katacağınızı bir düşünün.
Elinizde olmayan bir şekilde parayla ilgili negatif inançlarınız varsa, önce onları tespit etmelisiniz. Çünkü bilmediğinizi değiştiremezsiniz. Sonra, uygun yöntemlerle onları yeni inançlara dönüştürebilirsiniz. Ailesinde iflas yaşamış veya parayla ilgili çok büyük bir travma oluşturmuş biriyseniz ticarette zorlanmanızın gizli sebebi belki de budur. Böyle durumlarda gerekiyorsa bir uzman desteği almak etkili olur.
Son olarak, parayla ilgili dış dünyadan gelen mesajlara karşı daha farkındalıkla, süzgeçten geçirerek bakmanız önemli. Böylece negatif inancı baştan oluşturmaz, oluşsa bile hemen bilinçli şekilde değiştirebilirsiniz.
Tüm bu anlattıklarımı, önce kendimden sonra girişimcilik serüvenine başlamak isteyen veya başlamasına rağmen istediği ivmeyi yakalayamamış yüzlerce kadından biliyorum. Hem birebir çalışmalarımda hem de dünyanın farklı yerlerinden kadınların katılımıyla online olarak yaptığım ‘Para ile Yüzleş’ atölyelerinde çoğu kadının yukarıda bahsettiğim sıkıntıları yaşadığına şahit oldum. Bu sebeple bu konuların daha çok yazılmasını ve dile getirilmesini önemsiyorum.
İnançlarınız sisteminize verilen komut gibidir. Onları istediğiniz şekle getirmeniz, istediğiniz hayatı da yaşamanızı sağlar. Girişimcilik yolculuğunuza büyük katkı sağlayacak para yaklaşımlarınızı derinden fark etmeniz dileğiyle.
