Koçluk mesleğini yapmak isteyen veya hali hazırda yapan kişilere sorduğunuzda, koçluk yapmak istemelerinin temelinde, insanlara fayda sağlamak ve onların hayatlarında gerçek değişikliklere eşlik etmek olduğunu duyarsınız. Ve çoğunlukla da bunun para kazanmaktan çok daha değerli olduğunu söylerler.
Böylesi değerlerle iş hayatına başlayan koçların olması elbette çok kıymetli. Bununla birlikte başkalarına değer katma, fayda sağlama gibi konuları önemserken, yaptıkları işin karşılığını almaya değer vermemek, çalışmalarını ücretsiz veya çok düşük ücretlerle yapmalarına neden oluyor. Yani işin profesyonellik tarafını bırakıp fayda sağlama tarafına ağırlık vererek mesleği icra etmeye çalışıyorlar.
Elbette koçluğu, maddi beklenti olmadan hayatınıza renk katmak, iç tatmini sağlamak veya hobi gibi yapmak bir tercih olabilir.
Bununla birlikte, profesyonel olarak kazanmak isteyen biriyseniz ama işin fayda tarafından profesyonel kazanma tarafına geçemiyorsanız işte o zaman sıkıntıdasınızdır ve bir şeyleri değiştirmenin zamanı gelmiştir.
İnanın dünyadaki birçok koç gibi, siz de hem fayda sağlayabilir hem de kazanabilirsiniz. Ama doğru yaklaşımlarla.
İstediğiniz ücreti talep etme konusu yeni dünya düzeninde iş yaparken çok önem arz ediyor. Koçluk yetkinliklerinde iyi olmak kadar, işletme tarafında da iyi olmak gerekli.
Ücret talebi konusunda en genel yaklaşım ise,
‘Zaten koçluk talep eden kişi sayısı az, gelenleri kaçırmamak için az ücret talep edeyim’ düşüncesi. Ama mesleğe itibar kaybettiren de işte bu yaklaşımlar.
Başka bir düşünce tarzı,
‘Ben zaten yeni bir koçum, az ücret talep etmem doğru olur’.
Müşterileriniz elde edecekleri sonuçlara bakar. O sonuçları elde etmelerinde iyi bir kaynaksanız yeni bir koç olup olmamanız çok da önem arz etmez.
Ücret isteme konusunun 2 yönü var.
İlki koça bakan yön.
Özellikle pratik yapmak, akreditasyon için saat doldurmak ve benzeri nedenlerden dolayı yapılan ücretsiz koçluklar farkında olmadan sektöre büyük zarar vermekte. Hem koçlar profesyonel koçluk yapmaya geçmekte zorlanmakta hem de ‘Piyasada ücretsiz koçluk yapacak koç nasılsa bulunur’ imajı oluşmakta. Böylece, koçluk hizmetine bedel ödemeden alınır düşüncesi oluşmakta.
Bunun için bireyselden ziyade, sosyal sorumluluk projelerinde gönüllü koçluk yapmak çok daha etkili olacaktır diye düşünüyorum.
Bireysel çalışmalarda ise küçük dahi olsa bir karşılık oluşturma (kitap, kahve, becayiş ile hizmet veya ürün alma vb.) daha sonrasında istenilen ücreti talep etmek konusunda büyük kolaylık sağlayacaktır.
Ayrıca,
Ücret talep etmeden sürekli yaptığınız koçluklar, bir zaman sonra kendinize olan güveninizi kaybettirir. Sanki ‘Hiç ücretli çalışma yapamayacakmışsınız’ hissi yavaş yavaş zihninizi sarar ve bir kısır döngüye girersiniz.
Niyetiniz her ne olursa olsun, kendinize inanmadığınız hiçbir şey gerçekleşmeyecektir.
Sonuçta, ya koçluğu profesyonel olarak yapmayı bırakırsınız ya da acı çekerek işi devam ettirmenin bir yolunu ararsınız. Merak etmeyin, dayanabilirseniz sonunda mutlaka o yol bulunur. Sadece bu durum zamanınızı fazlasıyla alırken sizi de hayli yıpratır.
Düşük ücret talep ettiğiniz durumlar da ise, daha fazlasını hak ettiğinizi ve zamanınızın kıymetli olduğunu düşünüyor ama yine de düşük ücret talep ediyorsanız o zaman psikolojik olarak, yapabileceğinizin altında hizmet vermeye başlarsınız. Bilerek değil elbette.
Çoğu koç bu konuyu ıskalıyor. Fayda sağlamak isterken vasat bir iş çıkarabiliyor. Zaten fazlaca ödün verdiğini düşünen bir zihin kendini daha iyisini vermeye adayamaz. Bunu deneyimleyenler çok iyi bilir. Enerjiniz ve isteğiniz düşük olur ama yine de fayda sağlama güdüsüyle devam edersiniz.
İkincisi müşterilerinize bakan yön.
Gerçek şu ki, işinizin değerinin altında ücret talep etmek müşterilerinize yardımcı olmaz. Tam tersine zarar verir.
Siz az talep edince, müşterinin gözünde de değer az görülür. Böyle bir müşterinin çalışmalarınıza yaklaşımları da ona göre olur. Seansı kaçırmaktan, geç kalmaktan veya son dakika iptal etmekten çekinmezler. Bazen seanslardan sağladıkları faydayı bile küçük görürler. Sorumluluk alma konusunda çok da istekli davranmazlar. Vaktinde ödeme yapmaz, sorunlu müşteriye bile dönüşebilirler.
Özetle, hem zamanınızı hem enerjinizi emerler. Ücret konusunda kolaylık sağladığı halde insanların nasıl bu kadar duyarsız olduğuna şaşırıp kalan koç sayısı hiç de az değil.
Ayrıca, düşük ücret müşterinin zihninde işinizin kalitesini ve deneyiminizi sorgulatır. Sahte olduğunuz hissini bile verebilir.
Yaptığınız iş, insanların hayatında önemli ölçüde ivme sağlıyorsa o zaman onun değerini fark etmeliler. Bunun için önce sizin kendinize ve yaptığınız işe güvenmeniz ve değer vermeniz gerekir. Hak ettiğinize inanın. Böylece, sizi görenler size güvenecek ve gereken değeri verecektir.
Şöyle düşünün,
Koçlukla insan hayatındaki değişimin değerine ne biçersiniz?
Mesela kendinizden yola çıkın, bir koç olarak koçluk aldığınız için değişen hayatınızın değerine ne biçersiniz? Eminim paha biçilmezdir.
Şu soruların cevabı da size iyi gelecektir.
Rahatsız olduğunuz fiyat ne?
Normal hissettiğiniz fiyat ne?
Mutlu ve tatmin hissettiğiniz fiyat ne?
İşte tam da buradan yola çıkarak işinizin değerine kendinizi rahat hissettiğiniz, aldığınızda sizi mutlu edecek ve emeğinizin karşılığını da hissettirecek bir fiyat biçin. Mutlu olduğunuz fiyatı istediğinizde uyumlanma süreciniz daha kolay olacaktır.
Elbette sadece istediğiniz fiyatı isteyerek kazanacağınızı zannetmek büyük hata. Müşteri oluşturmanın, pazarlamanın, satışın bilinmediği bir işte ücretin ne olduğunun pek de önemi kalmıyor. Çünkü zaten ya müşteri yoktur ya da çok azdır.
Özetle istediğiniz ücreti istemek öncelikle sizin özgüveninizden geçiyor. Bu özgüven sizi istediğiniz gibi çalışma yapmaya götürürken, müşterilerinizin de süreçten ve sonuçtan kendi sorumlulukları ile fayda sağlamasına destek veriyor.
